Ben jij je bewust van jouw perceptie? Perceptie is hoe jij de wereld door jouw eigen bril bekijkt. Die bril is jouw ‘filter’ en laat jou de wereld om je heen zien.
Leiderschap, communicatie, verbinding, samenwerken, conflicten… alles begint met perceptie. Perceptie betekent waarnemen en een waarneming is vrijwel altijd subjectief.
Iedereen bekijkt de wereld door zijn eigen bril
Met het hele team volgen jullie een training over Effectief Communiceren. Dit vonden jullie allemaal belangrijk omdat je stuk voor stuk het gevoel had dat er langs elkaar heen wordt gepraat, iedereen op zijn eigen eilandje zit en er weinig wordt gedeeld. Aan het einde van de dag zit je vol informatie en heb je handvatten gekregen die je morgen direct kunt toepassen om effectiever te zijn in je handelen. De trainer was rustig, er kwamen leuke oefeningen voorbij en er werd veel gediscussieerd, voor jou werkte dit prima.
Wanneer je Shelley de volgende dag spreekt vertelt ze je dat ze weinig aan de training heeft gehad. Ze vond de trainer te traag, de oefeningen niet van toepassing op haar werkzaamheden en de discussies onnodig. Even later spreek je Max en hij staat te stuiteren, hij vond de discussies gister heel fijn – eindelijk een moment om met het team te praten over wat er echt toe doet. Voor zijn gevoel zijn jullie als team dichter bij elkaar gekomen.
Iedereen heeft een eigen kijk op een gebeurtenis of ervaring, een unieke blik. De training over Effectieve Communicatie werd door deze 3 mensen heel verschillend ervaren – terwijl ze precies dezelfde training volgden…
Je ziet wat je (onbewust) wilt zien
Toen ik zwanger was, van mijn eerste kindje, viel het me op dat er extreem veel mensen ook zwanger waren of net een kindje hadden gekregen. Overal waar ik keek zag ik kinderwagens, gingen gesprekken over babynamen en viel het me ineens op hoeveel kinderkledingwinkels er in de stad waren.
Een typisch geval van perceptie. Mijn filters stonden afgesteld op babies en alles wat daar mee te maken had. Die winkels en zwangere vrouwen waren er namelijk ook al toen ik nog niet zwanger was. Door mijn zwangerschap ging er een hele ‘nieuwe’ wereld open.
Perceptie en filters
Het communicatiemodel vanuit de NLP laat zien wat er gebeurd met al die prikkels die we op een dagelijkse basis te verwerken krijgen. Prikkels ervaren we middels horen, zien, ruiken, proeven en voelen. Per seconde krijgen we zo een 2 miljoen prikkels voorgeschoteld! Je hersenen gebruiken grofweg 3 filters; weglaten, vervormen en generaliseren, deze zorgen ervoor dat er maximaal 9 prikkels bewust worden verwerkt. Dit betekent wel dat we maar een deel van de werkelijkheid zien.
Perceptie is Projectie
Dit principe is bekend geworden door de psycholoog Carl Jung, het gedachtengoed waar ook Insights Discovery op is gebouwd. Perceptie is, zoals eerder genoemd, waarneming en jouw filters worden gestuurd door eigen waarden, overtuigingen, herinneringen en voorkeuren. Projectie gaat over hoe jij je eigen motieven en ervaringen op anderen en aan de wereld toeschrijft. Het is niet de enige echte waarheid, het is jouw waarheid. Anderen kunnen naar eenzelfde beeld kijken of een zelfde training volgen en totaal andere dingen zien en ervaren.
Wat neem je waar?
Wat zie je als je naar deze foto kijkt?
En wat ziet je gestresste collega of je nichtje die eindexamen doet? Je sportieve buurvrouw zal weer wat anders zien. Een rechercheur zal ook een bepaald beeld bij deze foto hebben.
Je ziet allemaal dezelfde afbeelding en neemt deze op jouw manier waar. Jouw perceptie van een beeld of situatie heeft invloed op hoe je reageert. Het is moeilijk om iets anders te zien dan hoe jij het ziet door jouw filters, door jouw perceptie.
We zien dingen niet zoals ze zijn, maar zoals wij zijn.
